سازمان ها و ارگان ها در برخورد با چالش های پیچیده و مستمر، به این نتیجه رسیدند که داشتن تفکر خلاق برای پیشبرد اهداف سازمان، از اهمیت به سزایی برخوردار است.
این مسئله دلیل این امر است که ما در هر زمان نیازمند تولید ایده های جدید و تفکر خلاق هستیم. تقویت تفکر خلاق ما را در تصمیم گیری بهتر و حل مسئله کمک می کند و ما را از بن بستهای زندگی خارج می نماید، تفکر خلاق نه تنها شخص را قادر می سازد که از تجربیات قبلی خود استفاده نماید و آن را با موفقیت های تازه ارتباط دهد. بلکه قادر خواهد بود ارتباط بین چیزهایی که قبلاً با هم بی ارتباط بوده اند را پیدا کند که از نظر خود فرد تازه و معنادار می باشد همچنین می تواند از روش های غیر سنتی برای حل مسئله استفاده کند و فراتر از اطلاعات گام بردارد.
الگوهای فکری را بشکنید
همه ما گرایش داریم به الگوهای فکری مشخصی بچسبیم. شکستن این الگوهای تفکر به ما کمک می کند ذهن انعطاف پذیری داشته باشیم و به کمک آن بتوانیم ایده های جدید تولید کنیم. در ادامه چند روش برای شکستن الگوهای تفکر به شما معرفی می شود:
– فرض ها را به چالش بکشید: شما برای هر موقعیت گروهی از افکار و فرض های کلیدی دارید. به چالش کشیدن این فرض ها به شما یک دید کلی در مورد دیگر احتمالات موجود می دهد.
– مسئله را به شکل دیگری تعریف کنید: اغلب بیان مسئله به شیوه متفاوت منجر به تولید ایده های متفاوت می شود. برای بازتعریف مسئله از زاوایای متفاوتی موضوع را مورد بررسی قرار دهید.
” چرا ما نیاز داریم این مسئله را حل کنیم؟ “
” اگر ما این مسئله را حل نکنیم چه اتفاقی خواهد افتاد؟ “
” هم اکنون موانع چیست؟ “
این سوالات به شما بینش جدیدی ارائه خواهد داد و کمک خواهد کرد به ایده ها و راه حل های جدیدی دست پیدا کنید.
در اواسط سال ۱۹۵۰ ، کمپانی های کشتی سازی سرمایه زیادی را از دست دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که باید بر ساخت کشتی های سریع تر و کارآمدتر تمرکز کنند. اما مشکل هم چنان ادامه داشت. سپس یک مشاور مسئله را به شکل متفاوتی تعریف کرد. او گفت که مشکل این صنعت را باید اینگونه در نظر گرفت: ” ما چگونه می توانیم هزینه ها را کاهش دهیم؟ ” بیان مسئله جدید ایده های جدیدی تولید کرد. تمام جنبه های کشتیرانی از قبیل ذخیره محموله و زمان باربری در نظر گرفته شد. نتیجه این نگاه متفاوت نتایج بهتر و بیشتر بود.
– وارونه فکر کنید: اگر احساس می کنید که چیز جدیدی به ذهنتان نمی رسد، موضوع را وارونه کنید. به جای آنکه فکر کنید که چطور می توانید مسئله را حل کنید ، عملیات را بهبود بخشید، محصول را ارتقا دهید ، در نظر بگیرید که چطور می توانید مسئله بسازید، عملیات را بدتر کنید، و محصول را تخریب کنید. حالا ایده هایتان را مرور و آنها را برعکس کنید. حتما راه حلی برای چالش اصلی خواهید یافت.
– خودتان را از طریق رسانه های متفاوت گسترش دهید: ما هوش های چندگانه داریم اما زمانی که با یک چالش مواجه می شویم تمایل داریم که فقط از توانایی استدلال کلامی خود استفاده کنیم. اما نظرتان درباره بیان چالش از طریق دیگر رسانه ها مثل موسیقی، بازی لغات مرتبط و نقاشی چیست؟ در این مرحله به دنبال راه حل نباشید. فقط چالش را ابراز کنید. ابراز متفاوت الگوهای فکری متفاوت خلق خواهد کرد.
بی ربط را ربط دهید
به نظر می رسد که بعضی از ایده ها بر اساس شانس رخ داده اند. مثلا نیوتون و سیب یا ارشمیدس در حمام مثال هایی از این اتفاق هستند.
چه اتفاقی می افتد؟ یک عنصر تصادفی ، محرک جدیدی را فراهم می کند و سیگنال های جدیدی به مغز ارسال می کند. شما می توانید با تلاش آگاهانه در ارتباط دادن غیرمرتبط ، روی این دانش سرمایه گذاری کنید.
به طور فعال در جستجوی محرک از فضاهای غیرمنتظره باشید و در صورت امکان آن را با موقعیت خود ارتباط دهید. برخی از تکنیک ها عبارتند از:
– داده ی تصادفی: یک واژه از واژه نامه انتخاب کنید و ارتباطات جدید بین واژه و مسئله مورد نظرتان را جستجو کنید.
– نقشه ذهنی: یک واژه یا عبارت کلیدی را در وسط یک صفحه یادداشت کنید. سپس هر چیز دیگری که به ذهنتان می آید در اطراف آن با شاخه ها یا فلش ها نشان دهید. سعی کنید ارتباطات جدیدی برقرار کنید.
یک تصویر انتخاب کنید: یک تصویر را بردارید و در نظر بگیرید که چگونه می توانید آن را به موقعیت خود ربط دهید.
چشم انداز خود را تغییر دهید
در طول سال های متمادی هر کدام از ما نوع مشخصی از دیدگاه ها و ایده ها را داشته ایم. اگر شما خواستار ایده های جدید هستید باید چشم انداز خود را تغییر دهید. برای این کار:
– دیدگاه های دیگران را جستجو کنید: از افراد مختلف بپرسید که اگر آنها با این چالش برخورد می کردند چگونه برخورد ی داشتند؟ شما می توانید از نظرات همسر، یک دوست که شغل دیگری دارد، یک کودک ۹ ساله، مشتری ها، کارفرماها، یا افرادی از فرهنگ های متفاوت و در واقع هرکسی که ممکن است دید متفاوتی داشته باشد، بهره مند شوید.
– بازی ” اگر من … بودم” را انجام دهید
از خود بپرسید ” اگر من … بودم” چطور با این مسئله برخورد می کردم؟ شما می توانید هرکسی باشید: یک میلیاردر، ببر یا هر کس دیگر.
فقط یادتان باشد که وقتی خودتان را جای دیگری می گذارید باید حالات و ویژگی های او را نیز تقلید کنید تا به خوبی بتوانید مسئله را از دید او بررسی کنید.
از عوامل کمکی استفاده کنید
کمک کننده ها در واقع فعالیت هایی هستند که به تولید ایده کمک می کنند. آنها یک جو مثبت به وجود می آورند. برخی از این کمک کننده ها عبارتند از:
– خودتان را باور کنید: باور داشته باشید که خلاق هستید و می توانید ایده های جدید خلق کنید. تقویت مثبت به شما کمک می کند که بهتر عمل کنید.
زمان استراحت قرار دهید: چرت زدن، پیاده روی، گوش دادن به موسیقی و بازی با کودکان. همه ی این فعالیت ها فضای رسمی تولید ایده را می شکند. ذهن شما نیاز به استراحت دارد و زمانی که تلاش نمی کند اغلب در آن ایده های جدید جرقه زده می شود.
– محیط را تغییر دهید: گاهی تغییر موقعیت الگوی ذهنی شما را نیز تغییر می دهد. گاهی اوقات برای فکر کردن فضای خود را تغییر دهید. مثلا برای دقایقی از پشت میزتان بلند شوید و به بالکن یا پشت پنجره بروید.
– طنز و شوخی: این عامل عنصر بسیار ضروری خصوصا در جلسات گروهی است.
نویسنده: میشل کانزاس | مترجم: فاطمه پوران
منبع: psychcentral.com
بی کلک