مقالات مفید پیچک: روز قدس در ایران و جهان اسلام | |
روز قدس (نام رسمی در ایران: روز جهانی قدس)، مناسبتی رسمی در جمهوری اسلامی ایران است که از یک سال پس از انقلاب ایران، در آخرین جمعهٔ ماه رمضان و در حمایت از ملت فلسطین برگزار میشود.
همچنین در این روز، گروههایی از مسلمانان در نقاط مختلف جهان حمایت خودشان را از مردم فلسطین به نمایش میگذارند.گروههایی از یهودیان و طرفداران کشور اسرائیل نیز در کشورهای اروپایی و آمریکا، تظاهراتی را علیه این مراسم به راه میاندازند.
روز قدس روزی رسمی در تقویم جمهوری اسلامی ایران است. با وجود این که رسماً گفته میشود روز قدس در آخرین جمعهٔ رمضان برگزار میشود، به این دلیل که در ایران عید فطر (و پایان رمضان) معمولاً یک یا دو روز دیرتر از دیگر کشورهای مسلمان برگزار میشود، در صورتی که روز آخر ماه رمضان جمعه یا شنبه باشد روز قدس معمولاً یک هفته زودتر برگزار میشود.
قدس نام عربی اورشلیم است. همچنین روز قدس با یوم یروشالاییم در اسرائیل، (به معنای: روز اورشلیم) که تعطیل رسمی و روز جشن یکپارچهشدن شهر اورشلیم است، متفاوت است.
تاریخچه
به پیشنهاد ابراهیم یزدی، وزیر خارجه دولت موقت مهدی بازرگان، نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان به نام روز قدس مطرح گردید. بازرگان پیرامون چگونگی مطرح شدن روز قدس و اهداف ان میگوید:
سالها قبل از پیروزی انقلاب کشورهای عربی و در راس آن سازمان آزادیبخش فلسطین روزی را در ماه اکتبر که یادآور پیروزی فلسطنیان در دره کرامه بود را روز فلسطین عنوان کردند.
وی در توضیح چگونگی نامگذاری روز فلسطین نزد فلسطینیان گفت: بعد از جنگ چند روز سال ۱۹۶۷ و شکست مصر و سوریه برای اولین بار فلسطینیها توانستند با یک سلسله عملیات نظامی در دره کرامه که مرز اردن و سوریه بود ارتش اسرائیل را به داخل آن منطقه بکشانند و با عملیات چریکی لطمات بسیاری شدیدی علیه اسرائیل وارد کردند.
وزیر خارجه دولت مهدی بازرگان افزود: به دنبال این پیروزی آن روز تاریخی به «معرکه کرامه» و «روز جهانی فلسطین» عنوان گردید که در ماه اکتبر مراسمی در این روز در همه جا برگزار میشد. وی با بیان اینکه نامگذاری روز فلسطین هویت عربی داشت و مورد استقبال مسلمانان و کشورهای اسلامی قرار نگرفت، اظهارداشت: پس از پیروزی انقلاب در وزارت امور خارجه با دوستانی از جمله آقایان کمال خرازی و علی صادقی تهرانی معاونان سیاسی و بینالملل اینجانب، بحث وتبادل نظر کردیم و در نتیجه پیشنهادی به بنیانگذار انقلاب ارایه کردیم که روز قدس به جای روز فلسطین در آخرین روز جمعه ماه مبارک رمضان قرار گیرد. وی تصریح کرد: علت این که جمعه آخر ماه رمضان را مطرح کردیم به این دلیل بود که دهه آخر ماه رمضان یعنی از ۱۹ تا ۲۷ این ماه در خصوص شب قدر اختلافهایی وجود دارد به همین دلیل جمعه آخر ماه رمضان پیشنهاد شد.
در ۱۶ مرداد ۱۳۵۸، پس از بمباران جنوب لبنان توسط نیروهای دفاعی اسرائیل، سید روحالله خمینی بدون اشاره به ابراهیم یزدی، از مسلمانان جهان خواست تا آخرین جمعهٔ ماه رمضان را به عنوان «روز قدس» انتخاب کنند و در این روز همبستگی خود را در حمایت از «حقوق قانونی مردم مسلمان فلسطین» به نمایش بگذارند.
ابراهیم یزدی البته در همان ایام در گفتگوی خود با محمدمهدی جعفری که در کتاب خاطرات وی درج شده از اینکه خمینی بدون اشاره به ابراهیم یزدی از این پیشنهاد استفاده کرد گله میکند:
....محسن رفت، من بیرون سالن منزل آقای حاج سید جوادی با دکتر یزدی شروع کردم به صحبت کردن، دکتر یزدی گله میکرد و میگفت: روز قدس را من در نماز جمعه پیشنهاد کردم که آخرین جمعه ماه مبارک رمضان باشد، من به امام این پیشنهاد را کردم، اما وقتی اعلام شد اصلاً اسمی از من نبردند.
من به او گفتم: تو برای اسم این کار را کردی یا برای خدا ؟
دکتر یزدی گفت: نه، برای خدا و به خاطر فلسطینیها این کار را کردم.
من گفتم : حالا به نام هر کس که میخواهد تمام بشود، اسم در اینجا مهم نیست.....
آیتالله خمینی در مورد روز قدس گفته بود: «روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است؛ روز حکومت اسلامی است. روزی است که باید جمهوری اسلامی در سراسر کشورها بیرق آن برافراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرتها فهماند که دیگر آنها نمیتوانند در ممالک اسلامی پیشروی کنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اکرم میدانم، و روزی است که باید ما تمام قوای خودمان را مجهز کنیم.» همچنین او در شرح جهانی بودن این روز گفت: «روز قدس، جهانی است، و روزی نیست که فقط اختصاص به قدس داشته باشد. روز مقابله مستضعفین با مستکبرین است، روز مقابله ملتهایی است که در زیر فشار ظلم آمریکا و غیر آمریکا بودند، روزی است که باید مستضعفین مجهز بشوند، در مقابل مستکبرین، و دماغ مستکبرین را به خاک بمالند... روز قدس، روزی است که باید سرنوشت ملتهای مستضعف معلوم شود باید ملتهای مستضعف در مقابل مستکبرین اعلان وجود بکنند، باید همانطور که ایران قیام کرد، و دماغ مستکبرین را به خاک مالید، و خواهد مالید، تمام ملتها قیام کنند، و این جرثومههای فساد را به زبالهدانها بریزند.»
پس از دعوت آیتالله خمینی، این روز در ایران به عنوان روز جهانی قدس نامگذاری شد. همه ساله در ایران گروههایی از مردم قبل از اقامه نماز جمعه به راهپیمایی در حمایت از مردم فلسطین میپردازند. در شماری از کشورهای اسلامی نظیر ترکیه، اندونزی، بحرین، لبنان و پاکستان و حتی برخی از کشورهای غیر اسلامی نظیر ایالات متحده آمریکا و انگلستان نیز، تظاهراتی در برخی از مراکز اسلامی و با حضور گروهی از مسلمانان و غیرمسلمانان برگزار میشود.
اعتراضات
در این روز، گروههایی از یهودیان و طرفداران کشور اسرائیل و طرفداران جنبش صهیونیسم در برخی کشورهای اروپایی و در ایالات متحده آمریکا، تظاهراتی راعلیه این مراسم به راه میاندازند.
تظاهرات یهودیان و گروهی از حامیان اسرائیل بر ضد روز قدس.
در اسرائیل نیز تظاهراتی در اعتراض به برگزاری مراسم روز قدس که آن را نماد صهیونیسمستیزی میدانند، برگزار میشود.
اورشلیم
اورشلیم (به عبری: ירושלים) و (به عربی: أورشلیم القُدس) یا بیتالمُقَدَّس (به عربی: بَيْتُ الْمَقْدِس) یا قُدس (به عربی: القُدس)، شهری در دامنه جبال الخلیل و یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است. اسرائیلیها و فلسطینیها هر دو این شهر را پایتخت خود میدانند، طوری که اسرائیل موسسات دولتی اصلی خود را در این شهر نگه داشتهاست و حکومت خودگردان فلسطین آن را در نهایت به عنوان مقر حکومت خود میشناسد، گرچه هیچ کدام از این ادعاها به طور گسترده مقبولیت جهانی ندارند. این شهر در هر سه دین بزرگ ابراهیمی یهودیت، مسیحیت و اسلام مقدس است. جمعیت اورشلیم ۷۶۳٬۶۰۰ نفر (سال ۲۰۰۸)و مساحت آن ۱۲۵٫۱ کیلومترمربع است.
اورشلیم یکی از چهار شهر مقدس یهودیان محسوب میشود و در کنار شهرهای صفاد، حبرون و طبریه، محل سکونت بسیاری از دانشمندان مذهبی یهودی بوده است.این شهر مقدسترین شهر در مسیحیت محسوب میشود و نیز پس از مکه و مدینه سومین شهر مقدس در اسلام است.
نام
در متنهای پهلوی از این شهر با نام اورشلیم (Urišlīm) یاد شدهاست.پس از اسلام در منابع فارسی از این شهر به طور عمده با سه نام ایلیا، اورشلیم (یا اورشلم) و بیتالمقدس یاد شدهاست.در برخی از منابع فارسی این ایلیاست که نام عبری شهر دانسته شدهاست و نیز گفته شدهاست که اورشلیم نامیاست که برخی پارسیان شهر را به آن باز خوانند.در برخی منابع ایلیا یکی سه شهرستان زمین بیتالمقدس دانسته شدهاست.دو شهرستان دیگر را نام بلقا و اریحاست.هر دو صورت بیتالمُقَدَّس و بیتالمَقْدَس در زبان فارسی به کار رفتهاست. گرچه صورت بیتالمَقْدَس اصیلتر است —و ترکیب عبری בית המקדש (بیت همقدش) با آن خویشاوند است — صورت بیتالمقدَّس به طور خاص برای گنجانیدن در بحر متقارب (و بعضاً هزج) مناسب است و در شعر فارسی به کار گرفته شدهاست.
ریشهشناسی اورشلیم
اورشلیم برخلاف آنچه ممکن است بدواً به نظر آید توسط عبرانیان بر شهر نهاده نشدهاست بلکه اصلی اوگاریتی میدارد. البته زبان اوگاریتی چون زبان عبری از زبانهای سامیاست. نام اصلی شهر قبل از ورود عبرانیان اوراشالیموم یا اوراشالیمو به معنای بنیاد شالم بود. شالم نام خدایی از خدایان اوگاریتی بود. بعدها عبرانیان این نام را تغییر ندادند چرا که در عبری به معنای باران صلح میشد. از نگاه دستور زبان عبری، این کلمه از دو بخش "اور" به معنی باران و "شلیم" به معنی صلح و سلام است.
مردم
قومیت
هماکنون ۳۹ درصد از جمعیت ۸۰۰ هزار نفری اورشلیم را عربها تشکیل میدهند.
فرهنگ
بسیاری از خانوادههای یهودی سکولار ساکن اورشلیم، به دلیل فشارهای مذهبی یهودیان ارتدوکس، دیگر شهرهای اسرائیل را برای زندگی انتخاب کرده و اکثراً به تلآویو نقل مکان میکنند و در عوض مذهبیان اصولگرا به آن مهاجرت میکنند.
جغرافیا
اورشلیم در ۳۵ درجه و ۱۳ دقیقه طول شرقی و ۳۱ درجه و ۵۰ دقیقه عرض شمالی واقع شدهاست. این شهر بر روی کوههای یهودا، که مقسم آب بین دره اردن در شرق و دریای مدیترانه در غرب است، بر روی دو تپه صخرهای به ارتفاع ۷۵۰ متر از سطح دریا در میانه کوههای بیتایل (یا بیت ئیل) در شمال و حبرون یا الخلیل در جنوب، در فلات قدس و الخلیل واقع شدهاست. در جانب مغرب شهر دامنه کوههای یهودا گستردهاست و در جانب مشرق دشت یهودا که تا دریای مرده ادامه دارد. فاصله این شهراز کناره غربی کوههای یهودا ۱۵ تا ۱۶ کیلومتر و ازکناره شرقی آن تنها ۲ کیلومتر است. بلندی ارتفاعات شمالی و جنوبی شهر به ۱۰۰۰ متر میرسد. چون بلندی شهر در میانه این دو ارتفاع کمتر از ایناست، شکل توپوگرافیک این شهر به چیزی شبیه زین اسب بدل شدهاست. این وضعیت با شکل ساختشناختی کوههای یهودا، که همچون صخرهای یکپارچه و بدون درهاست آن را به دژی تبدیل کرده که بر ناحیه وسیعیدر پیرامون خود اشراف دارد. فاصله این شهر از ساحل مدیترانه ۵۲ کیلومتر، و از دریای مرده ۲۲ کیلومتر، و ارتفاع آن از سطح دریای مرده (که سطح آن از دریاهایآزاد پائینتر است) حدود ۱۱۵۰ متر است. اورشلیم از عمان ۸۸ کیلومتر، از دمشق ۲۹۰ کیلومتر، از بیروت ۳۸۸ کیلومتر، و از قاهره ۵۲۸ کیلومتر فاصله دارد. این شهر در ملتقای راههای واصل بین شمال به جنوب و شرق به غرب در منطقه واقع شده و علاوه بر آن که از طریق راههای زمینی به شهرهایالخلیل، بیتلحم، رامالله و نابلوس میپیوندد، از طریق خط آهن نیز با تلآویو و یافا در ساحل مدیترانه مربوط است. فرودگاه قلندیه در بخش شمالی نیز ارتباط این شهر را با جهان خارج برقرار میکند.
حصار اورشلیم
حصار شهر اورشلیم گرداگرد شهر کهن را فراگرفتهاست.
این حصار دارای دروازههای است با نامهای زیر:
دروازه عمود
دروازه ساهره
دروازه جدید
دروازه یافا
دروازه مغاربه
دروازه نبی داود
دروازه اسباط
تاریخچه
تا پیش از وقایع ۱۹۶۷ میلادی بخش غربی شهر در اختیار اسرائیل و بخش شرقی در اختیار اردن میبود. طی جنگ عربها و اسرائیل، بخش شرقی به اشغال اسرائیل در آمد. چهارده سال بعد دولت اسرائیل رسماً بیتالمقدس شرقی را که عمدتاً فلسطینینشین است جزو اسرائیل دانست، لیک جامعهٔ بینالملل این الحاق را به رسمیت نشناختهاست.
وضعیت حقوقی
وضعیت اورشلیم یکی از مهمترین موضوعات در مناقشه اسرائیل و فلسطین بودهاست، در سال ۱۹۴۷ قطعنامه ۱۸۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد حکومت آینده فلسطین مقرر کرد تا این شهر برای یک دوره ده ساله تحت کنترل هیچ کدام از دو کشور فلسطین و اسرائیل قرار نگیرد و با یک رژیم ویژه بینالمللی با نظارت سازمان ملل اداره شود. اما این طرح هیچگاه اجرایی نشد. با پایان جنگ ۱۹۴۸ بخش غربی شهر به تصرف اسرائیل و بخش شرقی به تصرف اردن درآمد و اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ بخش شرقی را نیز تصرف کرد.جامعه جهانی حضور اسرائیل در بیت المقدس شرقی و بخشهای دیگر کرانه باختری را «اشغال نظامی» میداند و به همین دلیل هم با ساخت شهرکهای یهودی نشین در این مناطق مخالف است.
در ۳۱ ژوئیه سال ۱۹۸۰ با تایید کنست پایتختی اورشلیم طبق مرزهای تعیین شده توسط دولت اسراییل در سال ۱۹۶۷، به یک اصل قانونی در حقوق اسراییل تبدیل شد.در پاسخ شورای امنیت طی قطعنامهٔ ۴۷۸ در همان سال اسراییل را برای اتخاذ این قانون سرزنش کرد، و تاکید کرد که این مخالف قانونهای بینالمللی است، و از اطلاق پذیری کنوانسیون ۱۹۴۹ ژنو بر بخش غربی اورشلیم جلوگیری نخواهد کرد، زیرا این شهر جزء فرمانداری اورشلیم تحت قدرت ملی فلسطین پنداشته میشود.سازمان آزادی بخش فلسطین مرکزی را در بیت الشرق اورشلیم اداره میکرد که به دستور وزارت کشور اسراییل بسته شد.
مراکز آموزشی
دانشگاه عبری اورشلیم بر بالای تپهای به نام کوه اسکوپوس قرار دارد. این دانشگاه، یکی از برترین دانشگاههای اسرائیل است.
مرکز درمانی هداسا، از بیمارستانهای دانشگاهی اسرائیل و یکی از برترین بیمارستانهای اسرائیل است که بر بلندیهای کوه اسکوپوس در اورشلیم واقع شدهاست.
دانشگاه قدس نیز دانشگاهی فلسطینی است که در قسمت شرقی شهر اورشلیم واقع شدهاست.
کتابخانه ملی اسرائیل با ۵ میلیون نسخه دارایی، مالک بزرگترین کتابخانه جهان به زبان عبری نیز در شهر اورشلیم واقع شدهاست.
دانشگاه قدس
دانشگاه قدس (به عربی:جامعة القدس)، همچنین معروف به «دانشگاه اورشلیم»، نام دانشگاهی فلسطینی است که در قسمت شرقی شهر اورشلیم قرار دارد.
قدس (شهر)
قُدس یکی از شهرهای استان تهران در ایران است. این شهر مرکز شهرستان قدس است.
شهر قدس یکی از شهرهای قدیمی استان تهران میباشد که با قرار گرفتن این شهر در بزرگراه فتح (کیلومتر ۲۰) و موقعیت خوب جغرافیایی و آب و هوای خوب کوهپایهای در این چند سال اخیر میزبان سکونت مهاجرین بسیاری از سایر شهرهای کشور بودهاست. لازم به ذکر است این شهر با دارا بودن معادن، مزارع، باغها، مجتمعهای صنعتی و قهرمانان ورزشی یکی از شهرهای مهم کشور به شمار میآید.
شهر قدس که تا قبل از تاسیس شهرداری در سال ۱۳۶۸ تحت نام قلعه حسن خان شناخته میشد، روستایی کوچک و قلعه مانند در حاشیه جنوب غربی تهران و همجواری شهرداری منطقه ۹ و ۱۸ بود. در یک جبهه آن کاووسیه و در جبهه غربی آن سرخ حصار قرار داشت.
در ۱۳۶۸/۰۴/۰۳شهر قدس از رشد روستای قلعه حسن خان و ادغام آن با نقاط دیگری مانند سرخ حصار، کاووسیه و شهرک بهشتی (قدس) به وجود آمدهاست. از اینرو میتوان دو دوره متمایز را برای تحول کالبدی شهر متصور گردید:
الف- ایجاد بناها ورشد قلعه حسن خان بصورت یک روستا
ب- رشد سریع و بدون وقفه شهر در دو سه دهه اخیر
در مرحله اول قلعه حسن خان از دو قلعه اربابی تشکیل گردیده که بنام مالک آن(حسن خان) نامیده شدهاست و هر دو قلعه دروازه بودهاست (یکی از دروازههای نزدیک مسجد جامع فعلی و دیگر نزدیک میدان اصلی موجود شهر قرار داشتهاست).
مرحله دوم با تاسیس کارگاهها و کارخانجات متعدد در کنار جاده قدیم و کنار راه آهن و بطورکلی شروع رشد سریع تهران در چند دهه اخیر آغازگردید. در این مرحله با رشد سریع جمعیت منطقه تهران روستای قلعه حسن خان نیز که در فاصله نسبتاً کمی از تهران و در نزیکی تعدادی از این کارخانجات و کارگاههای قرار گرفتهاست به سرعت رشد نمود.
تاریخچه
آثار تاریخی
از آثار تاریخی شهرقدس می توان به تپه کاووسیه مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد در محله کاووسیه امروزی که از آثار بدست آمده از آن می توان به تابوت مردی مومیایی اشاره کرد و امامزادگان ابوالحسن و ابولحسین معروف به امامزاده حضرتین انتهای خیابان امامزاده [۸] از فرزندان امام موسی کاظم هستند و بر دو تکه سنگ که در کنار مرقد مطهر این امامزادگان قرار دارد نوشته شدهاست: مرقد مطهر سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوعبدالله الحسین فرزند موسی مرقد مطهر سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوالحسن علی فرزند محمد و حمام قلعه که قدیمی ترین حمام شهرقدس است و بنای آن برای دوره قاجار می باشد و نهرفیروز بهرام به قدمت هزاره سوم پیش از میلاد و قبرهای سر خیابان عمارت و قبرستان ابتدای خیابان چمن اشاره کرد که قدمتی قاجاری دارند اشاره کرد.
تاریخچه شهر قدس
قلعه حسن خان دشتی بود حاصلخیز که در دوره قاجار با ایجاد قلعهای به این نام معروف شد. منطقهای که در اصل شکارگاه حکومتی بود و در آن نقاط باستانی چون کاووسیه، سرخ حصار و کاروانسراسنگی موجود بوده اما امروزه اثری از پیشینه تاریخی آنان باقی نمانده است. وردآورد، کاروانسراسنگی و نهر فیروز بهرام (یکی از نهرهای باستانی که قدمتش به بیش از پنج هزار و پانصد سال میرسد و امروزه به صورت کانال سیمانی موجود است) در شمال آن و رود کرج و روستای باباسلمان در جنوب آن، روستای اسماعیل آباد در شمال شرقی، روستاهای زرنان بالا و پائین و شهرک دانش در شرق آن و گرمدره و تپه های قورت داغی در غرب آن واقع شدهاند. در دوره قاجار شخصی بنام امیرتومان که میرشکار (سردسته شکارچیان ) دربار بود اراضی این منطقه را که شکارگاه حکومتی بود به تصرف خود درآورد و در آن زمان این منطقه بسیار دور از پایتخت بود و کسانی که در تهران به سوی کرج حرکت میکردند معمولاً اولین اتراقگاه آنان در نزدیکی همین محل کاروانسراسنگی (تقاطع بزرگراه فتح و بزرگراه شهید لشگری) بود.
امیرتومان با فراهم کردن امکانات و آوردن عدهای از اهالی خمسه به این منطقه، آرام آرام زمینهای بایر را به زمینهای کشاورزی تبدیل نمود و منطقه رنگی از زندگی جدید به خود گرفت. میگویند نام اولیه این محل پیش از آنکه امیر تومان آنرا تصاحب کند سبزه الماس بوده وامیرتومان آنجا را به نام فرزند ارشدش که نام او حسن خان بود «قلعه حسن خان» نامید. امیرتومان صاحب چند فرزند به نامهای: رضاخان، حسن خان، آقابزرگ خان، موتمرالدوله و سالار همایون بود که آنان پس از مرگ پدر، قلعه حسن خان را بین خود تقسیم کردند و به هر یک از برادران نزدیک یک دانگ رسید. در آن زمان تمام اراضی این قلعه و اطراف آن قابل کشت و زرع بود و کلاً به نواحی: چمن الماس خان، ورامینک، میاندوآب، قلعه سون، اکبر نایب، چنارسوخته و... که مجموعاً ده قطعه بوده تقسیم میشد.
هر یک از نواحی دارای قلعهای خاص بود. بررسی مدارک تاریخی نشان میدهد که در میاندوآب عدهای از اعراب ساکن بوده و به پرورش گاومیش اشتغال داشتهاند.
اراضی قلعه توسط سه قنات بزرگ آبیاری و پرآب آبیاری میشد. یکی از آنها قنات بزرگ نام داشت. و مبدا آن تپه و رودخانهای به نام قروق که شاخهای از رود کرج بود. گویا یکی از قناتها که قنات بزرگ نام داشت از تپههای سرخه حصار سرچشمه گرفته به سوی قلعه امتداد مییافت. آب این قنات حتی به مناطق جنوبی تری چون ورامینک نیز میرسید.
اولین مغازه در قلعه حسن خان را شخصی بنام مشهدی حسین معروف به کلاه حسین به معنای کوتاه قد که اهل یزد بود باز کرده که محل فعلی آن نیز مغازه لبنیاتی جعفری روبروی مسجد جامع شهر است .
اولین وسیله نقلیه که وانت بار وشبیه به کامیون بوده توسط شخصی بنام حمید شهباز یاردلی فرزند کریم خان آورده که روزی دوبار صبح و عصر این وسیله به شهر تردد داشته و مردم از آن استفاده میکردند.
تنها امامزاده این شهر امامزاده ابوالحسن وابوالحسین از نوادگان امام موسی کاظم (ع) بوده و سابقه آن به چند صد سال برمی گردد وامروزه هم این امامزادهها زیارتگاه اهل ایمان است.
اولین مسجد شهر مسجد جامع میباشد که چندین بار بازسازی شدهاست .
آموزش و تربیت در قالب مکتب خانه در شهر قدس توسط شخصی بنام شیخ مرتضی که روحانی بود شکل گرفته و اولین مدرسه دولتی شهر در سال ۱۳۴۱ به نام دبستان صادقی ساخته شدهاست .
اولین حمام محل واقع در خیابان امام روبروی کوچه میثم بوده که چون از وضعیت مناسبی برخوردار نبوده مالکین با کمک و همیاری مالی جهانشاه خان که یکی از سران بزرگ خمسه در آن زمان و از مخالفان رضاشاه قلدر بود و پس از شکست از ایشان به قلعه حسن خان آمده بود سرمایه ساخت حمام جدیدی بنام «خزینه در» روبروی مسجدجامع داخل کوچه احداث که این حمام به سال ۱۲۴۰ تا ۱۲۵۰ ه.ش برمی گردد و معمار آن شخصی بنام استادکریم بودهاست.
در حال حاضر شهر قدس از لحاظ اشتغال در غرب استان تهران به عنوان یکی از مراکز بزرگ صنعتی محیط کارگری مناسبی را فراهم نمودهاست و اکثر ساکنین بعنوان کارگر در این مراکز مشغول به کارند بعد از اشتغال به کشاورزی، کارمندان دولت درصدی از اشتغال را به خود اختصاص میدهند.
از نظر اجتماعی درحال حاضر شهر قدس با وسعتی در حدود ۲۴ کیلومتر مربع یا به عبارتی ۲٬۴۰۰ هکتار جمعیتی بالغ بر ۳۵۰٬۰۰۰ نفر از نقطه نظر وسعت و جمعیت یکی از شهرهای پرجمعیت ومتراکم در کشور محسوب میگردد. جمعیتی از نوع بسیار پراکنده با فرهنگهای مختلف و آداب و سنن متفاوت و ناهمگون.
از لحاظ کشاورزی شهر قدس به لحاظ موقعیت جغرافیایی از نوع خاک مرغوب و آب در حد کفایت در سطح شهر و منطقه از کشاورزی مطلوبی برخوردار است. از مهمترین محصولات آن بعنوان نمونه:
غلات: گندم، جو، ذرت
از صیفی جات: گوجه، خیار
باغات میوه: سیب، آلو، گیلاس وآلبالو میباشد.
سطح زیر کشت در حوزه قدس و شهرکهای اطراف آن ۱۵۰۰ هکتار است. به دنبال تحولات اجتماعی و سیاسی دهههای اخیر، افزایش جمعیت و رشد مهاجرت به سوی تهران، امروزه شهرقدس به یکی از مناطق پر جمعیت و متراکم مسکونی حومه تهران تبدیل شدهاست.
از صفحات دیگر نیز دیدن نمایید | |