مقالات مفید پیچک: مفهوم عفت چه چیزی است

بعدی

قبلی

مفهوم عفت عفت در لغت به معنای باز داشتن نفس از کارهای ناپسند و زشت است و در علم اخلاق به حالتی نفسانی گفته می شود که بر اثر اعتدال قوه ی شهویه به وجود می آید و انسان را از افراط و تفریط در شهوت باز می دارد. بزرگان علم اخلاق بر آن اند که اعتدال در قوه ی شهویه زمانی حاصل می شود که قوه ی شهویه در کنترل قوه ی عاقله قرار گیرد. عفت بدین معنا عام و شامل همه ی رفتارهایی است که به قصد ارضای میلی نفسانی انجام می شود. با این همه بیشتر دانشمندان اخلاق، عفت را تنها در مورد شهوت خوردن و آشامیدن و شهوت جنسی به کار می برند. برای نمونه، نراقی در باب عفت می گوید: عفت عبارت است از فرمان برداری قوه ی شهویه از قوه ی عاقلهبه گونه ای که قوه ی شهویه در امور مربوط به خوردن و آشامیدن و مسائل جنسی پیرو امر و نهی عقل باشد. شاید این کاربرد انحصاری بدین رو باشد که قوی ترین و مهم ترین میل نفسانی در انسان میل به خوردن و رابطه ی جنسی است. عفت به معنای پیش گفته (اعتدال در خوردن و آشامیدن و رابطه ی جنسی) تنها ناظر به کمیت ارضای شهوت خوردن و شهوت جنسی است و به کیفیت آن نظر ندارد. از این رو ، اگر کسی از غذایی که متعلق به دیگری است، بدون اجازه او به اندازه ای بخورد که سیر شود یا با زنی که همسر شرعی او نیست، به اندازه ای که شهوت جنسی او ارضا شود رابطه داشته باشد، از قلمرو عفت خارج نشده است؛ حال آنکه در نظام اخلاقی اسلام، عفت یعنی بازداشتن نفس از محرمات الهی و محدود کردن نفس به اموری که خداوند انجام آن را جایز دانسته است. به همین رو، فارابی در تعریف عفت گفته است: عفیف انسانی است که به آنچه سنت در باب خوردنی ها و آشامیدنی ها و روابط جنسی لازم شمرده عمل کند، بی آنکه شوق و شهوتی زاید بر آنچه سنت ایجاب کرده داشته باشد. بنابراین اگر کسی که بسیار گرسنه است، لقمه ای از غذای دیگری بدون اجازه او بخورد، کاری خلاف عفت انجام داده، مگر این که بداند او راضی است. همین مطلب درباره ی شهوت جنسی نیز صادق است. گواه این ادعا سخنی است که قرآن در باب خوردن و آشامیدن می فرماید: از نعمت های پاکیزه و حلال بخوریدو بیاشامید، ولی اسراف نکنید. در این آیات برای ارضای میل به خوردن دو شرط بیان شده: شرط کیفی که همان حلال و پاکیزه بودن غذاست و شرط کمّی که به اندازه خوردن و زیاده روی نکردن است.
از صفحات دیگر نیز دیدن نمایید

بعدی

قبلی

مطالب پیشنهادی