مقالات مفید پیچک: مفهوم محبت به چه معناست |
|
|
مفهوم محبت
محبت در لغت به معنای دوستی و علاقه است که می توان آن را به طور کلی به محبت خود و محبت دیگران تقسیم کرد. دوستی دیگران از یک سو محبت به پدر و مادر و همسر و فرزندو از سوی دیگر محبت به هم وطنان و همنوعان را در بر می گیرد. اما آنچه از ویژگی های مؤمن به شمار می آید و در متون دینی بر آن تأکید شده، محبت به خداوند و پس از آن محبت به پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است. البته این بدان معنا نیست که مؤمن به دیگران محبتی ندارد، بلکه آنان را دوست دارد و این محبت در طول محبت وی به خداست. به دیگر سخن، زبان حال مؤمن این است: «عاشقم بر همه عالم که همه عالم از او است.»
منشأ محبت
علمای اخلاق معتقدند منشأ همه محبت ها، فطرت کمال جوی آدمی است. به سخن دیگر، خداوند گوهر وجود انسان را چنان سرشته که دوستدار کمال و دشمن نقص است. بدین رو، هر انسانی صرف نظر از دین و جهان بینی مقبول خود و نژاد و زمان و مکانی که در آن می زید، دوستدار کمال است. انسان، زیبایی، توانایی و دانایی را دوست دارد؛ زیرا هر یک از اینها کمال است و از جهل، زشتی، ضعف و مانند آن نیز بیزار است.
بر پایه جهان بینی اسلامی خداوند کمال مطلق است و هیچ ضعف و نقصی در او راه ندارد. همه کمال های موجود در این جهان نیز جلوه ای از کمال خداوند است. بدین سبب، اگر کسی خداوند را چنان که باید، بشناسد و بداند که او دارای همه ی صفات کمالی است و همه کمالات دیگر موجودات پرتویی از کمال الهی اند، خود به خود شیفته و دوستار او خواهد شد.
پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) نیز به پایه ی جهان بینی اسلامی، از همه ی مردمان برتر و کامل ترند. در روایات مختلفی به این مطلب اشاره شده که این بزرگان مقرب ترین مردمان نزد خداوند هستند و کمالاتی که آدم از پروردگار آموخت و با توسل به آنها از خدا آمرزش خواست و خداوند نیز آن را اجابت کرد، جز نام مبارک پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) نبود. افزون بر این، در روایات اسلامی تصریح شده که هدف از آفرینش آسمان و زمین و جهان هستی، فراهم آمدن زمینه برای آفرینش پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است. بدین ترتیب، اگر کسی خداوند و پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) او را به درستی بشناسد و با صفت های کمالی آنها آشنا شود، خود به خود محبت آنان در دل او جای می گیرد.
در روایتی از پیامبر (ص) آمده است: شعیب چنان به سبب محبت به خدا گریست که چشمانش کور شد. خداوند چشمانش را به او باز گرداند، اما شعیب باز چنان گریه کرد تا کور شد. بار چهارم خداوند به او وحی کرد تا چه زمانی چنین خواهی کرد؟ اگر این گریه از ترس عذاب جهنم است، تو را از آن نجات دادم و اگر برای شوق به بهشت است آن را در اختیار تو نهادم. شعیب در پاسخ گفت:
خدایا! تو می دانی که گریه من نه برای ترس از جهنم است و نه برای شوق به بهشت، بلکه تنها به سبب محبت توست.
محبت به پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) نیز نمونه های بسیاری دارد: هنگامی که در ابتدای بعثت پیامبر (ص) بلال حبشی به او ایمان آورد، ارباب بلال او را به بیابان های اطراف مکه می برد و برهنه بر روی شن های تفتیده می خوابانید و سنگی بزرگ بر سینه او می گذاشت و از او می خواست تا از پیامبر (ص) و دین او بیزاری جوید. اما هرچه بلال را بیشتر شکنجه می داد، او در عقیده و محبت خود به خدا و پیامبر (ص) راسخ تر می شد.
حال که منشأ محبت به خدا و پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) معلوم گردید، باید دانست این محبت چه آثار و پیامدهایی دارد؟
از صفحات دیگر
نیز دیدن نمایید |
|
|