یکی از موضوعات بسیار مهم برای ورزشکاران استفاده از مکمل های غذایی است. یک رژیم مکمل غذایی بعضی مواقع می تواند بی اثر باشد. یعنی اینکه هدف اصلی مصرف مکمل ها را فراموش کنیم و متوجه نشویم دقیقاً یک بدن ساز موفق چه کاری انجام می دهد. سلول های عضلانی بدن ما برای انجام واکنش های بیوشیمیایی احتیاج به ویتامین های ویژه ای دارند که به تجزیه و تسهیل واکنش های بدن کمک کند .
ویتامین ها به دو بخش تقسیم می شوند ، ویتامین های محلول در چربی و محلول در آب؛ ویتامین های محلول در چربی شامل ویتامین های A،D،E و K هستند و در بافت چربی بدن ذخیره می شوند. این ویتامین ها نباید روزانه دوباره ذخیره شوند زیرا افزایش میزان این ویتامین ها به مسمومیت منتهی می شود. ویتامین های محلول در آب ( ویتامینC و ویتامین های گروه B ) به سختی وارد بافت چربی می شوند. بنابراین در بدن ذخیره نمی گردند و مقدار زیاد آنها دفع می شود و افراد با مصرف مقدار زیاد آنها دچار مسمومیت نمی شوند. این ویتامین ها به طور مداوم باید در یک رژیم بدنسازی مورد استفاده قرار گیرند.
ویتامین های ضروری برای بدنسازی:
۱- ویتامین B12 :
عملکردهای این ویتامین زیاد است از جمله شرکت در متابولیسم کربوهیدرات، تحریک عضلات توسط اعصاب، شرکت در عملکرد انقباض و توازن و رشد عضلات. این ویتامین از غذاهایی با منشاء حیوانی بدست می آید بنابراین آندسته از ورزشکارانی که یک رژیم گیاهی سخت را ادامه می دهند ، باید در رابطه با مکمل های ویتامین B12 با یک متخصص مشورت کنند. برای برطرف کردن کمبود این ویتامین تزریقات B12 در بین ورزشکاران متداول است.
۲- بیوتین :
تحقیقات نشان می دهد که بدنسازان مشکل زیادی در حفظ مقدار طبیعی این ویتامین دارند و علت این مشکل خنثی کننده بیوتین می باشد که ماده ای به نام آویدین است. آویدین در سفیده ی تخم مرغ خام که یک ماده ی اساسی برای ورزشکاران است وجود دارد بنابراین بدنسازان با کمبود بیوتین روبرو می شوند. بیوتین نقش حیاطی در متابولیسم اسید های آمینه و تهیه انرژی از بسیاری از منابع دارد.
۳- ویتامین B2 ( ریبوفلاوین ) :
ویتامین B2 در تولید انرژی شرکت دارد و قدری هم به متابولیسم پروتئین مربوط است . مطالعات نشان داده اند که زن ها بیشترین نیاز به ویتامین B2 را در سطح فعالیتنرمال دارند. همچنین مکمل B2 تحریک پذیری ماهیچه ها را بالا برده و در تمرین ورزشکاران ماده اساسی است.
۴- ویتامین A:
بیشتر ما ویتامین A را تقویت کننده بینایی می دانیم اما بدنسازان به منافع دیگر آن نیز احتیاط دارند. یکی از فعالیت های دیگر ویتامین A شرکت در ساختن پروتئین و فرایند اصلی رشد ماهیچه است. همچنین این ویتامین در تولید گلیکوژن که سوخت ذخیره شده برای فعالیت های بیشینه و شدید است نقش دارد.
۵- ویتامین E :
ویتامین E یک آنتی اکسیدان قوی است و از غشای سلول ها محافظت می کند و از آنجا که بیشتر فرایند های متابولیکی بدن که باعث رشد سلول های ماهیچه ای می شوند ، به سلامت غشای سلولی وابسته هستند، این ویتامین اهمیت بسزایی دارد. علاوه بر آن آنتی اکسیدان ها به کاهش تعداد رادیکال های آزاد در بدن کمک می کنند و مانع تغییرات سلولی و تخریب آن و حتی سرطان می شوند.
۶- ویتامین B3 ( نیاسین ) :
این ویتامین در نزدیک به ۶۰ فرایند متابولیکی مربوط به تولید انرژی دخیل است و بدلیل سوخت حرکتی، برای بدنسازان اهمیت ویژه ای دارد. تحقیقات نشان می دهند ورزشکاران بیش از غیر ورزشکاران به ویتامین B3 نیاز دارند. این ویتامین منجر به گشاد شدن عروق می شود و در میدان مسابقه به ورزشکار کمک زیادی می کند اما باید توجه کرد در حین مسابقه و در طول تمرین چون در سوختن چربی ها اختلال وارد می کند نباید استفاده شود.
۷- ویتامین D:
نقش اصلی آن در جذب کلسیم و فسفر است. کلسیم در انقباض ها عنصر اصلی می باشد. اگر ذخایر مناسبی از کلسیم در دسترس ماهیچه ها قرار نگیرد انقباض های قوی و سخت ماهیچه ها وجود نخواهد داشت. البته کلسیم باعث تراکم استخوان ها نیز می شود. در مورد فسفر فراموش نکنید که منجر به ایجاد انقباض ماهیچه ای سریع و قوی می شود که در اثر حرکت ها و تمرینات با وزنه است. همچنین فسفر برای ساختن ATP ( مولکول انرژی ) بکار می رود. این ماده ی مغذی که در برخی غذاهای خشک به میزان بالا وجود دارد باید در لیست غذای بدنسازان قرار گیرد پس به نوشیدن حداقل یک لیوان شیر کم چرب یا بدون چربی در هر روز عادت کنید البته به دنبال غذاهای غنی شده با ویتامین D هم باشید.
۸- ویتامین B1 ( تیامین ) :
تیامین از ویتامین هایی است که برای متابولیسم پروتئین و رشد مورد نیاز است. همچنین در تشکیل هموگلوبین نیز نقش دارد . همانطور که می دانید در ورزش های هوازی انتقال اکسیژن ضروری است پس ویتامین B1 در تحمل افزایش سطح تمرین اهمیت دارد و از جمله ویتامین های اندکی است که عملکرد را افزایش داده و به مقدار زیاد مورد نیاز ورزشکاران است و مقدار نیاز به آن متناسب با شدت فعالیت است.
۹- ویتامین B6 ( پیریدوکسین ) :
از جمله فعالیت های آن شرکت در متابولیسم پروتئین و رشد است و تنها ویتامینی است که مستقیماً در جذب پروتئین دخیل است. هر چه قدر پروتئین مصرفی بیشتر باشد مصرف این ویتامین هم باید بیشتر باشد. بنابراین کاربرد عمیقی در رشد و تقویت عضلات دارد.
۱۰- ویتامین C ( اسید اسکوربیک ) :
بیشتر ورشکاران اهمیت ویتامین C را در موفقیت نمی دانند. ویتامین C یک آنتی اکسیدان است که سلول های ماهیچه ای را محافظت می کند و از خطر رادیکال های آزاد جلوگیری می نماید. همچنین به بهبودی رشد کمک می کند و ماده نگهدارنده استخوانها و ماهیچه ها است و استرس را کاهش می دهد. علاوه بر اینها ویتامین C در جذب آهن موثر و ضروری است. همچنین در آزاد کردن هورمون های آنابولیسم جنسی شرکت می کند . بالاخره ویتامین C بیشترین حلالیت را در آب نسبت به ویتامین های دیگر دارد و سریع در آب منتشر می شود و نیازمندی بدن ورزشکاران به این ویتامین بسیار زیاد است.
منبع : نشریه دنیای تغذیه
مجله خبری