داخل محدوده
افراد زیادی نمیتوانند این ادعا را داشته باشند که تا به حال در زندگیشان دروغ
نگفتهاند و از این رو همه افرادی که این رفتار را رفتاری زشت و نادرست میدانند،
احساس بدی را که پس از گفتن دروغ در انسان به وجود میآید، تجربه کردهاند.
اکنون محققان ثابت کردهاند دروغ گفتن واقعا در انسان احساس آلوده شدن را به
وجود میآورد، در حدی که فرد را وا میدارد تا برای شستشوی دهان خود به دنبال
دهانشویه یا مواد شوینده دیگر بگردد.
تیمی از روانشناسان با هدف آزمایش روی ضربالمثلهایی مانند آلوده دست یا آلوده
دهان که به افراد دروغگو خطاب میشود، رفتار ۸۷ فرد را هنگام دروغگویی یا گفتن
واقعیت مورد بررسی قرار دادند.
اسپایک لی، محقق دانشگاه میشیگان که انجام این پروژه را به عهده داشته است، میگوید
نتایج آزمایشها نشان میدهد افرادی که دیگران را فریب دادهاند، بیشتر از صابون و
دهانشویه استفاده میکنند؛ در صورتی که افرادی که واقعیت را میگویند، احساس نیاز
به استفاده بیشتر از مواد شوینده را ندارند. افرادی که دروغهای کلامی گفته بودند،
بیشتر از دهانشویه و افرادی که از طریق نامههای الکترونیک اقدام به دروغگویی و
فریب دادن دیگران کرده بودند، بیشتر از صابون استفاده میکردند.
در این مطالعه از داوطلبان خواسته شد نقش وکیلی را بازی کنند که با رقیبی به نام
کریس برای ارتقا گرفتن در حال رقابت شدید است. از هر یک از داوطلبان خواسته شد تصور
کنند مدارکی را یافتهاند که کریس آنها را گم کرده و بازگرداندن این مدارک باعث
پیشرفت شغلی وی و آسیب دیدن آنها خواهد شد، داوطلبان باید برای کریس پیامی صوتی یا
نوشتاری میگذاشتند تا به وی بگویند مدارک را یافتهاند یا نه. بلافاصله پس از
گذاشتن پیام، داوطلبان
بر اساس میزان اشتیاق به خریداری صابون یا دهانشویه دستهبندی شدند؛ نتایج نشان داد
افرادی که از پشت خط تلفن اقدام به دروغگویی کرده و پیامی نادرست برای کریس به جا
گذاشته بودند، به استفاده از دهانشویه تمایل شدیدی داشتند و حتی حاضر بودند برای
خرید آن بهایی بیشتر بپردازند که این نتیجه در مورد افرادی که حقیقت را گفته بودند،
صحت نداشت.
یاقوت