هاست :
میزبانی وب
میزبانی وب یا وب هُستینگ (به انگلیسی: Web Hosting) به مفهوم فراهم ساختن فضایی
است که کاربر میتواند فایلهای وبگاه خود را در آن قرار دهد.
وب سایتها از مجموعهای از فایلهای مختلف مانند تصاویر، متون و فایلهای برنامه
نویسی شده به زبانهای مختلف و سایر اسناد مربوطه تشکیل میشود که به منظوری خاص به
شکلی با هم مرتبط شدهاند. هر شخصی که نرمافزارهای لازم و دسترسی به این فایلها را
داشته باشد امکان بازدید از این سایت را دارد.
حال برای اینکه همه مردم امکان دسترسی به فایلها را داشته باشند نیاز است تا فایلها
در کامپیوتری قرار گیرند که همواره به اینترنت پرسرعت متصل است به این کامپیوترها
«سرویس دهنده» یا «سرور» میگویند.
اما این سرورها باید امکانات دیگری نیز داشته باشد از آن جمله میتوان به موارد زیر
اشاره کرد:
در صورتی که حجم قابل توجهی از بازدید کننده به سایت مراجعه کنند امکان پاسخگویی به
همه آنها را داشته باشد. بنابر این نیاز است تا یک کامپیوتر قدرتمند از لحاظ مشخصات
قطعات داخلی باشد.
نرمافزارهای لازم برای اجرای انواع فایلها از لحاظ نوع برنامه نویسی را داشته
باشد.
نرمافزارهای مورد نیاز برای مدیریت بخشهای مختلف سایت و پست الکترونیک و... را در
اختیار صاحبان وب سایتها قرار دهد.
هر کامپیوتری میتواند یک سرور باشد اما از آنجا که هزینههای مورد نیاز برای فراهم
کردن تجهیزات و نرمافزارهای لازم و یا نیروی پشتیبانی برای صاحبان همه وب سایتها
به صرفه نیست لذا شرکتهایی این مسئولیت را میپذیرند و با فراهم آوردن لوازم کار در
سطح وسیع بخشی از فضای دیسک سخت سرورهای خود را به صورت اجارهای در اختیار
متقاضیان قرار میدهند. به این شرکتها که خدمات میزبانی وب یا هُستینگ ارائه
میکنند در اصطلاح «میزبان» یا «هُست» میگویند.
سرویسهای میزبانی وب بر اساس نوع سیستمعاملی که بر روی سرورها نصب میباشد و
طبیعتا نرمافزارها و فایلهایی را که پشتیبانی میکنند شاخه بندی میشوند. مانند
هُست ویندوز یا هُست لینوکس و...
سرویسهای میزبانی مشخصاتی را نیز به همراه دارند که نشان دهنده کیفیت و امکانات
آنها میباشد. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حجم دیسک
حجم دیسک (به انگلیسی: Disc space) به مقدار فضایی گفته میشود که شرکت میزبان از
دیسک سخت سرورهای خود در اختیار شما قرار میدهد این فضا از چند مگابایت تا چند
گیگابایت براساس نیاز متفاوت است. مجموع حجم فایلهای ارسالی به سرور اجاره کننده
باید کمتر یا مساوی با فضای اجاره شده باشد. (البته این میزان فضا در اکثر سرویس
دهندهها در هر زمان قابل تغییر میباشد).
محدودیت انتقال دادهها
محدودیت و میزان انتقال دادهها (به انگلیسی: Data Transfer) که به آن ترافیک
ماهیانه نیز گفته میشود میزان تبادل اطلاعات با کامپیوتر میزبان را مشخص میکند.
به این معنی که میزان مجموع حجم فایلهای دریافت شده یا ارسال شده به فضای اجاره شده
به صورت ماهیانه مشخص میشود و نباید از آن حجم بیشتر باشد. نکته: در نظر داشته
باشد هر بار که سایت توسط یک بازدید کننده باز میشود مقداری اطلاعات و فایل بین
سرور میزبان و کامپیوتر بازدید کننده تبادل میشود بنابر این تعداد بازدید از یک
سایت اگر بالا باشد به نسبت نوع فایلهای استفاده شده در سایت، میتواند حجم قابل
توجهی از اطلاعات تبادل شود.
تعداد دامنههایی که امکان ایجاد آنها بر روی یک فضای اجارهای وجود دارد، تعداد
بانکها اطلاعاتی و نوع و حجم آنها و یا نوع پست الکترونیک و تعداد آنها و چند مورد
دیگر مشخص کننده کیفیت سرویسهای میزبانی و شرکتهای میزبان هستند.
مالکان و مدیران سایتها براساس نیاز خود انتخاب میکنند.
انواع خدمات میزبانی وب
خدمات میزبانی وب معمولاً به موارد زیر تقسیمبندی میشوند:
میزبانی اشتراکی
در میزبانی وب معمولاً شرکتهای ارائه دهنده این خدمات یک سرور تهیه میکنند و توسط
کنترلپنلها امکانات و فضای آن را بین مشتریان خود تقسیم بندی میکنند، که به این
خدمات میزبانی اشتراکی یا (به انگلیسی: Shared Hosting) گفته میشود.
ویندوز
منظور از خدمات ویندوز و در اصطلاح هُست ویندوز مربوط به سرور آن است که معمولاً
ویندوز سرور میباشد.تفاوت اصلی بین هُست ویندوز و سایر خدمات میزبانی وب، پشتیبانی
کردن این سرورها از زبانهای ASP و ASP.NET و همچنین بانک اطلاعتی MSSQL میباشد.
البته هُستهای ویندوز به علت نیاز به خرید لیسانس ویندوز سرور از ماکروسافت هزینه
بالاتری نسبت به هُست لینوکس دارند. معمولاً برای سرورهای ویندوز از کنترلپنلهای
پلسک، هلم، وب سایت پنل و هُستینگ کنترولر استفاده میشود.
لینوکس
منظور از خدمات هُست لینوکس و در اصطلاح هُست لینوکس مربوط به سرورهای لینوکس است.
سرورهای لینوکس از محبوبت خاصی برخوردار هستند که مهمترین عامل آن کد باز بودن و
رایگان بودن آن است. هُست لینوکس بیشتر برای استفاده از زبان PHP و همچنین بانک
اطلاعتی MySql است. معمولا برای هُستهای لینوکس از کنترلپنلهای سیپنل، دایرکت
ادمین، پلسک و کلوکزو استفاده میشود.
فضای رایگان
البته وبگاههایی هستند که در قبال ارائه خدمات میزبانی وب از مشترک خود هزینهای
دریافت نمیکنند. که به هُست رایگان شهرت دارند، که اکثرا با قرار دادن تبلیغات
اجباری هزینههای رایانه سرور را تامین میکنند.
نمایندهٔ فروش
نماینده فروش خدمات میزبانی وب (به انگلیسی: reseller) این اجازه را به مشتریان
میدهد تا خود به عنوان فروشنده خدمات میزبانی اقدام نمایند و به کسب درآمد
بپردازند. اغلب نمایندگان فروش فضایی را از یک ارايه دهندهٔ هُستینگ خریداری
مینمایند و بوسیلهٔ کنترلپنل هُست آنرا بین مشتریان خود تقسیم میکنند.
سرور مجازی
سرور مجازی یک نوع سرور اینترنتی است که به وسیله نرمافزارهای مخصوصی از یک سرور
قوی تر ایجاد میشود. ویژگی اصلی و برتر سرور مجازی نسبت به هُست اشتراکی، محدود و
اختصاصی بودن میزان حافظه و سایر امکانات عمدهاست که به مانند هُست اشتراکی بین
چندین مشترک تقسیم نمیشود، بهطوری که از لحاظ ظاهری سرور مجازی تفاوت چندانی با
سرور اختصاصی ندارد.
سرور اختصاصی
رایانش ابری
پلت فرم جدید از میزبانی وب میباشد که به مشتریان این اجازه را میدهد که از خدمات
میزبانی وب قدرتمند و قابل اعتماد بر روی خوشه سرورهای متعادل شده بر اساس میزان
پرداخت وجه استفاده کنند.
خوشه میزبان
شامل چند وب سرور با محتوای یکسان است تا از منابع بهرهبرداری بیشتری شود. خوشه
میزبان یک راه حل مناسب برای دسترسی بالا به سرور اختصاصی میباشد. در میزبانی به
صورت خوشه ممکن است سرویس پایگاه داده (به انگلیسی: database) از وب سرورها جدا
شوند، که این امر باعث افزایش سرعت پردازش داده بر روی وب سرور اصلی خواهد شد.
میزبان شبکهای
این شکل از توزیع میزبانی وب زمانی که چند گروه از سرویس دهندههای خوشهای مانند
شبکهای که شامل چند گره است گفته می شود.
میزبانی وب در ایران
بیشتر شرکتهای میزبانی وب در ایران به علت عوامل نا مساعد در مراکز داده (به
انگلیسی: Datacenter) ایرانی و همچنین پهنای باند کم و هزینه زیاد برای تهیه
سرورهای خود از مراکز دادههای خارج از ایران مخصوصا در کشورهای آمریکا، کانادا و
انگلیس بهره میگیرند! که مهمترین ویژگی برتر نسبت به مراکز داده در ایران سرعت
بالا و هزینه کمتر است.
البته به علت تحریمهای کشور آمریکا علیه ایران و همچنین عدم گسترش کارتهای
اعتباری بینالمللی در ایران تهیه سرور در خارج از ایران نیز با مشکلات خاص خود
روربرو است.
میزبانی وب در سرورهای ایرانی
بنا به مطلب بالا میزبانی وب در سرورهای ایران از سرعت کم و هزینه بالایی برخوردار
است ولی از دیگر مزایای آن میتوان به در دسترس بودن سایت مورد نظر برای تمامی
کاربران اشاره کرد و فالس بودن آن(رعایت نشدن قوانین کپی رایت)به علت رعابت قوانین
کپی رایت در سایر کشورها بیشتر کاربران اینترنت که نیاز به هُست فالس دارند به
سرورهای ایرانی روی میآورند که این امر باعث افزایش طرفدارانی شدهاست.
کنترل پنل
شرکتهای ارائهدهنده خدمات میزبانی وب برای مشتریان خود کنترل پنلی ارائه میدهند
تا مشترکین بتواند فضای میزبانی خود را کنترل و مدیریت کند که در کنار کنترل فضای
میزبانی این کنترل پنلها خدماتی از قبیل پارک دامنه، ایجاد زیر دامنه، ساخت و
مدیریت پایگاهداده، کنترل آمار وبگاه و مدیریت پست الکترونیک نیز قرار دارد.
از جمله کنترلپنلهای پرکاربرد و مشهور:
سیپنل (به انگلیسی: Cpanel):محبوبترین کنترلپنل میزبانی وب میباشد که برای
سرورهای لینوکس استفاده میشود، اما اخیرا با شدت گرفتن تحریمها بر علیه ایران به
محض شناسایی دامنههای ایرانی این کنترل پنل خدمات خود را قطع میکند و به اصطلاح
لیسانس خود بر روی ان سرور را باطل میکند.
پلسک (به انگلیسی: Plesk):یکی دیگر از کنترلپنلهای مشهور میباشد که هم بر روی
ویندوز و هم بر روی لینوکس قابل استفادهاست، که با وجود سیپنل این کنترل پنل
بیتشر برای سرورهای ویندوز استفاده میشود
دایرکت ادمین (به انگلیسی: Direct Admin):کنترل پنلی ساده تر نسبت به دو کنترل پنل
بالا است و هزینه لیسانس آن نیز نسبت به سیپنل و پلسک کمتر میباشد. این کنترلپنل
بعد از آغاز تحریمها بر علیه ایران در بین شرکتهای خدمات میزبانی وب بیشتر مورد
توجه قرار گرفتهاست.
الاکسادمین (به انگلیسی: LXAdmin):این کنترل پنل قیمت بسیار اندکی دارد و بیشتر
در سرورهای لینوکس استفاده میشود.
هلم (به انگلیسی: Helm): این کنترل پنل برای سرورهای ویندوز است.
لینوکس
لینوکس (به انگلیسی: Linux) به هسته ی سیستمعامل های شبه یونیکس میگویند که که در
سال ۱۹۹۱ توسط لینوس تروالدز توسعه یافت. برخی به سیستم عامل هایی که از هستهٔ
لینوکس استفاده میکنند (به این خاطر که نام لینوکس به طور گسترده در رسانه ها
استفاده میشود و نامی رایج تر است) نیز لینوکس میگویند ( در این مقاله هم منظور
از لینوکس، سیستم عامل هایی است که از هستهٔ لینوکس استفاده میکنند).
لینوکس قابل نصب بر روی انواع سختافزارهاست، از ساعت (Linux Watch)، تلفنهای
همراه، تبلتها، مسیریابها، و کنسولهای بازی گرفته تا رایانههای رومیزی،
رایانههای بزرگ و ابررایانهها.
به مجموعهای از نرمافزارهای بنا شده بر اجزای گفته شده توزیع لینوکس (linux
distribution) میگویند که به طور معمول شامل ابزارهای گسترش نرمافزار، پایگاههای
داده، سرویس دهندههای وب مثل آپاچی، محیطهای رومیزی مانند گنوم و کیدیای و
اکسافسیای و مجموعههای اداری مانند اُپن آفیس هستند.
در ابتدا لینوکس برای استفادهٔ ریزپردازندهها با معماری ۸۰۳۸۶ اینتل طراحی شده
بود؛ اما امروزه انواع گوناگون معماریها را پشتیبانی میکند و در انواع و اقسام
وسایل از کامپیوترهای شخصی گرفته تا ابررایانهها و تلفنهای همراه به کار میرود.
این سیستمعامل که در ابتدا بیشتر توسط افراد مشتاق گسترش پیدا میکرد و به کار
گرفته میشد، توانسته است پشتیبانی شرکتهای سرشناسی چون آیبیام و هیولت-پاکارد
را به دست آورد و با بسیاری از نسخههای خصوصی یونیکس رقابت کند. طرفداران لینوکس و
بسیاری از تحلیلگران این موفقیت را ناشی از استقلال از فروشنده، کمهزینه بودن
پیادهسازی، سرعت بالا، امنیت و قابلیت اطمینان آن میدانند.
پیشینه
در سال ۱۹۸۳ میلادی ریچارد استالمن که رئیس بنیاد نرمافزارهای آزاد بود پروژه گنو
(GNU) را آغاز کرد. در این پروژه که یک جنبش نرمافزاری محسوب میشد برنامهنویسان
با یکدیگر همکاری میکردند که این همکاری تا به حال نیز ادامه دارد.
آن زمان بیشتر ابزارهای پروژه گنو که با زبان برنامهنویسی سی و اسمبلی نوشته شده
بود آماده کار بود و تنها یک هستهٔ مناسب و آزاد کم بود. حتی سیستمعامل مینیکس نیز
با وجود در دسترس بودن کد منبع آن، آزاد نبود و حق نشر مخصوص داشت. کار در پروژه
گنو به سمت طراحی یک هسته مناسب متمرکز میشد اما به نظر میرسید که برای ایجاد این
هسته حداقل چند سال دیگر زمان نیاز است.
این تأخیر برای لینوس توروالدز قابل تحمل نبود. بنابراین خودش دست به کار شد و با
الهام از کد مینیکس کار را آغاز کرد. سرانجام در ۲۵ اوت سال ۱۹۹۱ در ساعت ۲۰:۵۷ (به
وقت گرینویچ) پیامی تاریخی به گروه خبری comp.os.minix از طرف لینوس توروالدز ارسال
شد. او یک دانشجوی فنلاندی بود که آن زمان در دانشگاه هلسینکی درس میخواند.
متن پیام او چنین بود:
درود به هر کس که آن بیرون از مینیکس استفاده میکند. من هماکنون روی سیستمعاملی
آزاد برای رایانههای AT ۳۸۶(۴۸۶) کار میکنم (فقط برای سرگرمی؛ مانند پروژهٔ گنو
بزرگ و حرفهای نیست). از ماه آوریل کار را آغاز کردهام و هماکنون این سیستمعامل
آمادهاست و کار میکند. دوست دارم از دیدگاه دیگران در مورد سیستمعاملم با خبر
شوم. چه آنان که مینیکس را دوست دارند و چه آنان که دوست ندارند. چرا که سیستمعامل
من تا حدی شبیه به مینیکس است.
در حال حاضر (۱٫۰۸)bash و(۱٫۴۰) gcc را بر روی آن دارم و چیزهای دیگری که به نظر
میرسد همه درست کار میکنند. این بدان معناست که طی چند ماه آینده چیز بهدردبخوری
فراهم خواهم کرد و دوست دارم بدانم مردم بیشتر چه امکاناتی لازم دارند. به هر
پیشنهاد و نظری خوشآمد میگویم اما قول نمیدهم که آن را انجام دهم!
لینوس (torvalds@kruuna.helsinki.fi).
پ.ن: بله این نرمافزار آزاد است. البته قابل انتقال بر روی انواع دیگر رایانه نیست
(چرا که دستورات AT۳۸۶ را به کار میبرد) و ممکن است غیر از سختدیسک AT چیز دیگری
را پشتیبانی نکند. این همه چیزی است که من دارم!
لینوکس برخلاف مینیکس (یک سیستمعامل ساده نوشته شده توسط پروفسور اندرو تننبام که
برای آموزش طراحی سیستمعامل به کار میرفت) که از معماری ریزهسته استفاده میکرد،
با ایده هستههای یکپارچه طراحی شده بود. اولین نسخهٔ لینوکس در سپتامبر ۱۹۹۱ در
اینترنت منتشر شد. دومین نسخهٔ آن به فاصلهٔ کمی در اکتبر همان سال منتشر شد.از آن
پس هزاران برنامهنویس و هکر در سراسر دنیا در این پروژه شرکت کردند. مقالهٔ
«کلیسای جامع و بازار» اثر اریک ریموند مدل گسترش هسته لینوکس و نرمافزارهای مشابه
را تشریح میکند.
پنگوئن تاکس نشانه و مایه خوش شانسی هستهٔ لینوکس است. لینوس توروالدز مالک علامت
تجاری لینوکس است که به عنوان «نرمافزار سیستمعامل رایانه برای تسهیل در استفاده
و عملیات رایانه» به ثبت رسیدهاست.
مجوز
هستهٔ لینوکس و بیشتر بخشهای گنو تحت اجازهنامه عمومی همگانی گنو (جیپیاِل)
منتشر میشوند. جیپیال لازم میداند که تغییرات کد منبع و کارهای مشتق شده نیز
تحت مجوز جیپیال منتشر شوند.
گنو/لینوکس
از آنجایی که ابزارهای گنو که بخش عمدهٔ توزیعهای لینوکس را تشکیل میدهند از
پروژه سیستمعامل آزاد گنو (که بسیار سابقهدارتر از هستهٔ لینوکس است) ریشه
گرفتهاند، ریچارد استالمن و بنیاد نرمافزار آزاد درخواست کردهاند که سیستم ترکیب
شده (از هستهٔ لینوکس و ابزارهای گنو) بدون توجه به نام توزیعاش، «گنو/لینوکس»
خوانده شود.
برخلاف این که بعضی از توزیعها (مانند «گنو/لینوکس دبیان») از این نام استفاده
میکنند، بسیاری تنها به گفتن «لینوکس» اکتفا میکنند. تفاوت بین هستهٔ توروالدز و
سیستمی که شامل این هسته است، همیشه باعث سردرگمی میشود و نامگذاری همچنان
بحثانگیز باقی ماندهاست.
توزیعهای لینوکس
لینوکس تقریباً همیشه یکی از اجزاء یک توزیع لینوکس (به انگلیسی: Distro) است.
توزیعهای لینوکس توسط افراد، گروههای نه چندان متشکل و سازمانهای حرفهای
گوناگون ایجاد میشوند. این توزیعها شامل تعدادی نرمافزار سیستم و برنامههای
کاربردی به همراه روالی مشخص برای نصب آنها بر رایانه هستند. توزیعها معمولاً
برای منظورهای مختلفی از جمله محلیسازی، پشتیبانی از یک معماری خاص، کاربردهای
بیدرنگ (real-time applications) و سامانههای توکار (embedded systems) به وجود
میآیند و برخی از آنها آگاهانه تنها از نرمافزارهای آزاد استفاده میکنند.
یک توزیع همه-منظورهٔ معمولی شامل هسته لینوکس، کتابخانهها و ابزارهای گنو،
پوستههای خط فرمان و انبوه بیشماری از نرمافزارهای کاربردی از مجموعههای اداری
و سیستم پنجرهای اِکس گرفته تا مفسرها، ویرایشگرهای متن و ابزارهای علمی است.
گستره
در بیش از یک میلیارد دلار: برآورد اندازه گنو/لینوکس که مقاله تحقیقی است بر روی
توزیع رِدهت ۷٫۱، تعداد خطوط کد منبع ۳۰ میلیون عنوان شدهاست. در این تحقیق با
استفاده از روش (Constructive Cost Model – COCOMO) برآورد شدهاست که بر روی این
توزیع نزدیک به ۸ هزار نفر-سال کار گسترش انجام گرفتهاست. چنانکه این نرمافزار با
روشهای متعارف خصوصی گسترش مییافت، هزینه گسترشاش در ایالات متحده با روشهای
گسترش متعارف خصوصی بالغ بر ۱/۰۸ میلیارد دلار (با قیمت دلار سال ۲۰۰۰) میشد.
بخش بزرگی از کد (۷۱٪) با زبان برنامهنویسی C نوشته شدهاست اما از بسیاری از
زبانهای دیگر همچون ++C، لیسپ، اسمبلی، پرل، فرترن، پایتون و زبانهای
اسکریپتنویسی گوناگون استفاده شدهاست. اندکی بیش از نیمی از خطوط کد، تحت مجوز
عمومی گنو (جیپیاِل) هستند. هسته لینوکس ۲٫۴ میلیون خط کد است و ۸٪ کل کد را
تشکیل میدهد.
در پژوهشی جدید که بر روی توزیع لینوکس دبیان نسخه ۴٫۰ که در سال ۲۰۰۷ عرضه شده
صورت گرفت ، مشخص شد این توزیع دارای نزدیک به ۲۸۳ میلیون خط کد بود که تخمین زده
میشود هزینه گسترشاش با روشهای گسترش متعارف خصوصی بالغ بر ۸٫۰۷ میلیارد دلار (با
قیمت دلار سال ۲۰۱۳) و زمان مورد نیاز حدود هفتاد و سه هزار نفر-سال میشود.
کاربردهای سیستمعاملهای شکل گرفته بر پایه لینوکس
در گذشته یک کاربر لینوکس برای پیکربندی و نصب سیستم خود، نیازمند دانش بالایی از
رایانه بود. این دلیل به علاوه جذاب بودن دسترسی به درون سیستم، باعث شده بود که به
طور سنتی کاربران لینوکس را (بر خلاف کاربران ویندوز یا مَکاواِس) کسانی شکل بدهند
که با تکنولوژی بیشتر دمخور هستند. افرادی که معمولاً با القاب «هَکِر» و «گیک»
شناخته میشوند. این نگرش در سالهای اخیر با افزایش راحتی کار در لینوکس و گسترده
شدن استفاده از بسیاری از توزیعها، اعتبار خود را از دست دادهاست. لینوکس در
بازار سرورها و کاربردهای ویژه (مانند پردازش تصویر و سرویسهای وِب) پیشرفت قابل
ملاحظهای کرده و در حال ورود به بازار بزرگ رایانههای رومیزی است.
لینوکس اساس مجموعه نرمافزار سرور موسوم به ل.آ.م.پ ((ل)ینوکس، (آ)پاچی،
(م)ایاسکیوال, (پ)رل/(پ)یاچپی/(پ)ایتون) را تشکیل میدهد که میان گسترشدهندگان
وب محبوبیت گستردهای کسب کردهاست. بدلیل پایداری و انعطاف لینوکس، این سیستمعامل
حضور پررنگی به عنوان سیستمعاملی برای کامپیوترهای کارساز دارد. بر اساس آمار در
سال ۲۰۰۸، از میان ۱۰ تا از معتبرترین شرکت هاستینگ دنیا، ۵ شرکت سیستمعامل لینوکس
را در کارسازهای وب خود بکار میگیرند.[۵] توزیع های لینوکس به طور گسترده ای به
عنوان سیستم عامل در ابر رایانه ها استفاده می شود : از نوامبر سال ۲۰۱۰، از ۵۰۰
سیستم برتر ، ۴۵۹ مورد (۹۱٫۸ ٪)تحت اجرای توزیع های لینوکس هستند. لینوکس همچنین به
عنوان سیستم عامل برای سکویا آی بی ام قوی ترین ابر رایانه جهان که در سال ۲۰۱۱ به
بهره برداری می رسد، به کار خواهد رفت .
از لینوکس همچنین بیشتر در سیستمهای کارگذاشته استفاده میشود. رایگان ، متن باز و
آزاد بودن آن باعث میشود انتخابی ایدهآل برای ابزارهایی مانند سیمپیوتر
(رایانهای که برای جمعیت کم درآمد کشورهای در حال گسترش طراحی شده) باشد.
لینوکس با داشتن محیطهای رومیزی مانند گنوم و کیدیای، رابط کاربری همچون اپل
مکینتاش و مایکروسافت ویندوز را در کنار دیگر محیطهای گرافیکی و رابط خط فرمان
یونیکس-مانند سنتیاش، عرضه میکند. هرچند نرمافزارهای گرافیکی لینوکس برای بسیاری
از مصارف وجود دارند، در بسیاری زمینهها نرمافزارهای خصوصی هنوز از گستره و میزان
محبوبیت بیشتری برخوردارند.
نرمافزارهای کارسازِ تحت لینوکس
کارساز (به انگلیسی: Server) به سیستم رایانهای پرتوانی گفته میشود که در یک شبکه
برای وظیفهای خاص، نقشی را بر عهده میگیرد. سیستمهای کامپیوتری کارساز معمولاً
از سختافزاری پرقدرت و نرمافزاری منعطف و پایدار برای ارائهٔ خدمت مورد نظر به
مشتریان زیاد استفاده میکنند. سیستمعاملهای شکل گرفته بر پایه لینوکس، به دلیل
پایداری و انعطاف، گزینههای خوبی برای نصب بر روی سیستمهای کارساز هستند.
نمونه نرمافزارهای مشهوری که معمولاً تحت لینوکس به عنوان نرمافزار کارساز
استفاده میشوند:
اسکوئید (SQUID)
کارساز پروکسی-کش (Proxy-Cache)
بایند (بایند)
کارساز سامانه نام دامنه (DNS)
آپاچی (APACHE)
کارساز وب
پستفیکس(Postfix)
کارساز پست الکترونیکی
مایاسکیوال (MySQL)
کارساز پایگاه داده
نصب
در ابتدا مشکل بودن نصب سیستمهای بر پایه لینوکس مانعی برای پذیرش آن بود؛ اما در
سالهای اخیر نصب لینوکس بسیار آسان شدهاست. بسیاری از توزیعها دارای نصبی آسان و
قابل مقایسه با نسخههای ویندوز هستند؛ بهگونهای که توزیع اوبونتو با چند کلیک
نصب میشود. علاوه بر این، رایانههای شخصی که با توزیعهای لینوکس وارد بازار
شدهاند و به آسانی از بسیاری از فروشندههای اصلی، همچون دل، هیولت-پاکارد و
وال-مارت قابل تهیه است.
بیشتر شیوههای عمومی نصب لینوکس، توسط همه توزیعهای مهم پشتیبانی میشود که شامل
اجرا از طریق لوح فشرده، حاوی برنامههای نصب و راهاندازی نرمافزارهاست. این لوح
فشرده میتواند از طریق تصویر استاندارد (ISO image) بارگذاری شده باشد، به تنهایی
و به قیمت بسیار پایین خریداری شود، یا میتواند در مجموعه نرمافزارهای تجاری
اضافی ارائه شود.
برخی توزیعها همچون دبیان (Debian) با فلاپی دیسک نیز قابل نصب هستند. پس از نصب
ابتدایی، بیشتر نرمافزارها از طریق اینترنت و لوح فشرده قابل بارگذاری و نصب
هستند.
بسیاری از توزیعها میتوانند بیدرنگ از طریق دیسکهای زنده بسیار سریعتر از نصب
بر روی دیسک سخت اجرا شوند. به این صورت که یکبار از لوح فشرده راهاندازی میشود و
میتوان از لینوکس بدون هیچگونه تغییری در محتویات دیسک سخت استفاده کرد. به همین
نحو برخی توزیعهای حداقل، همچون تامزروتبوت (Tomsrtbt)، بدون نیاز به تغییر
محتویات دیسک سخت از طریق فلاپی دیسک قابل اجرا هستند.
همچنین بسیاری توزیعها از راه انداری بر روی شبکه پشتیبانی میکنند، پس همه مراحل
نصب و پیکربندی دستگاه میتواند بر روی شبکه انجام شود.
پیکربندی
بیشتر فایلهای پیکربندی در پوشهای با نام «etc/» ذخیره شدهاست. اگر کاربر مخصوص
باشد، فایلهای پنهان در پوشه خانه کاربر قرار دارد. تعدادی از برنامهها از پایگاه
داده پیکربندی به عوض فایل استفاده میکنند.
راههای بسیاری برای ایجاد تغییرات وجود دارد. آسانترین راه، استفاده از ابزارهای
آماده همچون یاست (YaST) در توزیع SUSE یا مرکز کنترل در مندریک (Mandrake) استفاده
کرد. انواع دیگر آن، مانند لینوکسکانف (Linuxconf)، ابزارهای سیستم گنوم، و وبمین
(Webmin) برای توزیعهای ویژه نیستند. آنها شامل بسیاری از امکانات پیکربندی توسط
خط فرمان هستند. از آنجا که به طور متداول بیشتر تنظیمات در فایلهای متنی ذخیره
شدهاند، آنها را میتوان با هر ویرایشگر متنی پیکر بندی نمود.
| از صفحات دیگر نیز دیدن نمایید | |
|
|
|
