الف) سیستم ۴-۳-۳:
یک نوع آرایش بسیار نزدیک به فرم دبل دبلیو است . با این تفاوت که یک مهاجم مرکزی درآن مامور است که در فضای میانی بین دو بال تیم نیز بازی کند. در اوایل دهه ۱۹۶۰ استفاده از این سیستم بسیار رایج شد:
خط دفاع
خط دفاع از سه بازیکن تشکیل می شود. دفاع ها به صورت Full Back عمل می کنند یعنی تا نیمه زمین بیشتر جلو نمی روند و آنها تمایل بیشتری به دفاع و جلوگیری از ضد حملات دارند .
در این سیستم شما یک سوییپر دارید و دو نگهدارنده ( Stopper ) …
در دفاع های خطی بهتر هست هر سه دفاع وسط دو خصوصیت را به خوبی داشته باشند تا اولی و دومی به عنوان نگهدارنده درگیری اول را شروع کرده و سومی با جایگزینی در پشت سر ( فضا ) به عنوان یک سویپر دفاع و دفع توپ را تکمیل کند .
در موقع حمله هم آنها می توانند کمی جلو بیایند و فضای میانه زمین را از آن خود کنند . یا به کناره ها رفته و جای خالی مدافعین کناری را پر کنند .
خط هافبک
۳هافیک در وسط زمین فعالیت می کنند . یک هافبک راست , یک هافبک مرکزی و یک هافبک چپ . درواقع اینها دونده ترین افراد در زمین هستند و باید شرایط جسمانی ( مخصوصا توان قلبی , تنفسی ) خیلی بالایی داشته باشند .
دو هافبک سمت راست و چپ وظیفه حرکت به گوشه های زمین را دارند و در موقع ضد حمله حریف باید به سرعت جهت پر کردن فضای مقابل مدافعان اقدام کنند . برای همین هرگز دو هافبک با هم حرکت نمی کنند و به نوبت حرکات نفوذی خود را انجام می دهند تا هم نیروی خود را تقسیم کرده و هم از ضد حملات جلوگیری کنند .
هافبک وسط نقش دفاعی کمتری دارد و بیشتر باید بازی ساز باشد. همچنین او باید خلاق , باهوش , در خدمت تیم و قدرت تکنیکی بالایی داشته باشد تا بتواند توپ ها را پخش کرده و به خط حمله ( حتی به عنوان یک مهاجم سایه ) اضافه شود .
خط حمله
سیستم ۴-۳-۳ خط حمله آتشین دارد , سه بازیکن با خصوصیات نسبتا همسان و از همه مهمتر درک متقابل . دو هافبک تهاجمی سریع و تکنیکی در دو سمت , یک طراح و بازیساز در وسط و پشت سر فروارد مرکزی. و یک گل زن قهار در مرکز می تواند این سیستم را کامل کند .
هافبک های هجومی وظیفه زدن توپ های اول را در مواقع از دست دادن توپ دارند تا دیگران فرصت کافی برای قرار گرفتن در پست های خود داشته باشند .
مهاجم مرکزی شرح وظیفه ساده ای دارد : گل زدن … او در اطراف محوطه جریمه حرکت کرده و به عمق می رود تا روی توپ های ارسالی تمام کننده باشد .
همچنین همیشه یکی از دو هافبک تهاجمی به عنوان مهاجم رفته و دیگری برای فضا سازی و استفاده از موقعیت شوت روی فضای ریباند به پشت محوطه جریمه می آید .
البته سیستم ۴-۳-۳ مدل های مختلفی در فوتبال دارد که یکی از مدل های توسعه یافته و جدید این سیستم مدل ۱-۳-۳-۳می باشد که در سال ۱۹۹۸ توسط آرژانتین به نمایش در می آمد.
ب) سیستم ۱-۳-۳-۳:
در این سیستم سه دفاع بصورت Full Back فقط در نیمه زمین خودی بازی می کنند. این خط را هم می توان بصورت خطی ( سه دفاع در یک خط) سازمان داد و هم از سوئیپر استفاده کرد. این انتخاب بستگی به کیفیت بازیکنان دارد. قطعاً تیمی که سه دفاع قد بلند و محکم و سریع و باهوش داشته باشد از شیوه خطی استفاده خواهد کرد.
جلو تر از این خط, سه هافبک دفاعی قرار دارند که دو تای آنها بال های چپ و راست تیم خواهند بود و نفر سوم در وسط زمین بازی خواهد کرد. این بازیکن (هافبک دفاعی وسط) باید فوق العاده محکم, درگیر, سرزن, شوت زن, جسور, دونده ,باهوش و رهبر باشد. یعنی باید بتواند بازیگردان تیم و در حقیقت مغز تیم است. اوست که توپ ها را تقسیم کرده و در مواقع حساس بازی را آرام و در شلوغیها , جناح بازی را با پاس های بلند و دقیقش عوض می کند. هر تیمی که چنین بازیکنی داشته باشد می تواند با این سیستم بازی کند.
در خط جلوتر سه بازیکن سریع و تکنیکی و هماهنگ , یکی در وسط ( بازیکن آزاد, یکی در راست و یکی هم در چپ ) بازی می کند. این سه مهاجم باید بتوانند با کارهای ترکیبی و سریع و گاهاً دریبل به دروازه حریف برسند. و سرانجام یک فروارد نوک در جلو همه بازی کرده و وظیفه او فقط گل زدن است.
پایگاه خبری باشگاه فرهنگی ورزشی گازال جناح